در تازه ترین آمار منتشر شده، صادرات شیرخشک صنعتی ایران طی شش ماهه نخست سال جاری با رشد ۴۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه شده است. این خبر را سیاوش سلیمی، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی، اعلام کرد و افزود که بر اساس داده های موجود، در این مدت ۹۹ هزار تن شیرخشک از کشور صادر شده است.
رشد چشمگیر صادرات شیرخشک در سال جاری
به گفته سلیمی، تولید شیرخشک در کشور ماهانه حدود ۲۳ هزار تن است که بین ۸ تا ۱۰ هزار تن آن در داخل کشور مصرف می شود و مابقی روانه بازارهای صادراتی می گردد. وی اظهار داشت که این رشد چشمگیر در صادرات، حاصل بهبود فرآیندهای تولید، افزایش کیفیت محصولات، و تقویت بازارهای هدف صادراتی بوده است.
رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی در ادامه افزود: «در حال حاضر دپوی مورد نیاز برای کارخانجات تأمین است، اما افزایش نامتعارف قیمت شیر خام طی یک ماه اخیر نگرانی هایی برای استمرار تولید ایجاد کرده است.»
چالش های تأمین نهاده و قیمت شیر خام
سلیمی در بخشی از سخنان خود به مسئله ی افزایش هزینه های تولید اشاره کرد و گفت: «دامداران از کمبود نهاده با نرخ مصوب و خرید با قیمت های بالا از بازار آزاد سخن می گویند. صحت این موضوع باید توسط معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی بررسی شود.» او تأکید کرد که انجمن شیرخشک و انجمن صنایع لبنی، خواستار بازنگری در قیمت شیرخام هستند تا از افزایش غیرمنطقی آن جلوگیری شود.
این مقام صنفی هشدار داد که ادامه افزایش قیمت شیر خام می تواند باعث کاهش تولید شیرخشک صنعتی و در نتیجه کاهش صادرات شود، چرا که اولویت اصلی کشور، تأمین لبنیات مورد نیاز خانوار است.
ارزآوری صادرات شیرخشک و نقش آن در اقتصاد
به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی، صادرات شیرخشک و کره در شش ماهه نخست سال جاری حدود ۳۸۰ میلیون دلار ارزآوری برای کشور داشته است. این رقم نشان می دهد که صنایع لبنی ایران همچنان نقش مهمی در تنوع بخشی به درآمدهای ارزی و توسعه صادرات غیرنفتی ایفا می کنند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند افزایش صادرات شیرخشک صنعتی نتیجه ی سرمایه گذاری در فناوری تولید، ارتقای استانداردهای بهداشتی، و افزایش ظرفیت کارخانه ها است. علاوه بر این، رشد تقاضا در بازارهای آسیایی و منطقه ای نیز یکی از دلایل تقویت صادرات ایران در این بخش به شمار می رود.
آینده صادرات شیرخشک؛ وابسته به ثبات در تولید شیرخام
سلیمی در پایان گفت: «اگر عواملی باعث کاهش تولید شیرخام نشود، روند صعودی صادرات شیرخشک ادامه خواهد داشت. اما در صورت بروز مشکلات در تأمین شیرخام، صادرات به ناچار کاهش می یابد.» وی تأکید کرد که برای حفظ تداوم رشد صادرات، باید نهاده های دامی با قیمت مناسب و به موقع تأمین شوند.
کارشناسان بر این باورند که در شرایط فعلی، حمایت از تولیدکنندگان شیرخشک و بهبود دسترسی دامداران به نهاده های ارزان قیمت می تواند نقش تعیین کننده ای در حفظ تراز مثبت صادراتی این صنعت داشته باشد.
نگاهی تحلیلی به آینده بازار جهانی شیرخشک
بازار جهانی شیرخشک طی سال های اخیر شاهد افزایش تقاضا از کشورهای آسیای میانه، خاورمیانه و آفریقا بوده است. در این میان، ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی مناسب، کیفیت مطلوب محصولات و قیمت رقابتی، می تواند جایگاه ویژه ای در زنجیره تأمین جهانی شیرخشک پیدا کند.
در حالی که کشورهای منطقه برای تأمین نیازهای لبنی خود به واردات وابسته اند، ایران با توسعه صادرات شیرخشک صنعتی، می تواند سهم بیشتری از بازارهای همسایه را به دست آورد. البته تحقق این هدف، نیازمند ثبات در سیاست های قیمتی و حمایت مداوم از تولیدکنندگان داخلی است.
با توجه به رشد ۴۵ درصدی صادرات شیرخشک صنعتی، آینده ی این صنعت در صورت رفع موانع قیمتی و تأمین پایدار نهاده ها بسیار روشن است. فعالان بخش صادرات و صنایع غذایی می توانند با تمرکز بر بازارهای هدف منطقه ای و سرمایه گذاری در بهبود بسته بندی و کیفیت محصول، سهم خود را در صادرات افزایش دهند.
