- گردآورنده : احمد احتیاطی , دکتری فناوری مواد غذایی
صنعت، مدیریت داده ها و چالش های موجود
در دنیای امروز، صنایع مختلف برای کنترل کیفیت محصولات خود، نیازمند مدیریت داده ها هستند. این داده ها از سه مبدأ تأمین کنندگان مواد اولیه، خط تولید و مصرف کننده دریافت می شود. در گذشته، مدیریت این داده ها، به صورت متمرکز در فایل های فیزیکی بوده است اما با توسعه تکنولوژی، امکان ذخیره اطلاعات در فرم های دیجیتالی فراهم شد. بااین حال، دو عامل نحوه مشارکت ارائه دهندگان اطلاعات و حفظ امنیت داده ها، چالش هایی را در این حوزه ایجاد کرد. مشکلات این سیستم، ناشی از تجمع اطلاعات در یک مکان و امکان تغییر در نفوذهای امنیتی بود.
آنچه در این مقاله میخوانید :
ظهور بلاکچین
از اواسط دهه 2010، مفهومی به نام بلاکچین یا زنجیره بلوک ها معرفی شد. اگرچه سابقه این مفهوم به قبل از سال 2000 برمی گردد ولی اولین بار با ارائه ارز دیجیتال بیت کوین به طور گسترده موردتوجه قرار گرفت.
به طور خلاصه، در این تکنولوژی، در بازه زمانی مشخصی، داده های جمع آوری شده از تراکنش ها در یک بلوک اطلاعاتی ذخیره شده و با روش رمزگذاری پیوسته، از تغییر محافظت می شود. ویژگی دیگر این تکنولوژی، پخش شدن اطلاعات در شبکه (گره ها) به نام دفتر کل مشارکتی غیرمتمرکز است.
برای دستیابی به این هدف، پس از تشکیل هر بلوک اطلاعاتی، بلوک رمزگذاری شده و در دسترس تمام گره ها قرار می گیرد که درنهایت پس از تائید اکثریت، دفتر کل به روزرسانی می شود. این ویژگی ها باعث شده است تا این تکنولوژی، در حال حاضر ، با توجه به حساسیت بازارهای مالی، در خدمت شبکه های مالی ارزهای دیجیتال باشد.
ایمنی، چالش همیشگی محصولات غذایی
ایمنی مواد غذایی (جلوگیری از مخاطرات سلامتی مصرف کننده)، بخش اصلی و اساسی در صنعت مواد غذایی است. ایمنی باید از مراحل اولیه یعنی تولید مواد اولیه تا عرضه در قفسه فروشگاه ها، تحت کنترل باشد.
در این فرایند، گروه های مختلفی شامل، تولیدکنندگان مواد اولیه، انتقال دهندگان مواد اولیه به واحد فراوری، تأمین کنندگان مواد اولیه افزودنی، تأمین کنندگان مواد بسته بندی، پخش کنندگان عمده و فروشگاه ها دخیل هستند.
صنعت مواد غذایی مجموعه ای از طیف گروه های مؤثر است که بایستی برای هرگونه مواد اولیه و کالا، اطلاعات سنجشی لازم را به منظور صحت سنجی کیفیت ایمنی ارائه کنند. در این شرایط، ورود آلودگی در یکی از مواد اولیه یا بسته بندی محصول نهایی، کلیه کنترل های انجام شده در سایر بخش ها را با مخاطره روبرو می سازد.
این مسئله، این الزام را ایجاد می کند تا علاوه بر کنترل جریان مواد، ردیابی آلودگی ها نیز با دقت و سرعت انجام شد.
تمرکز زدایی کنترل ایمنی و بلاکچین
در حال حاضر از سیستم های متمرکز برای ثبت اطلاعات مواد اولیه واردشده به خط تولید و همچنین ویژگی های محصول استفاده می شود.
همان طور که اشاره شده، سامانه های متمرکز، با مشکلات عدم ثبت اطلاعات و در بدترین شرایط، دست کاری عمدی اطلاعات برای از بین بردن ردیابی آلودگی روبرو است.
همچنین در این سیستم ها، تأمین کنندگان، امکان مشارکت مستقیم در ثبت اطلاعات و صحت سنجی را ندارند. تکنولوژی بلاکچین با توجه با ماهیت اشتراکی، امنیت و دسترس پذیری سریع و به ویژه شفافیت ثبت اطلاعات و تراکنش ها، می تواند بستر مناسبی برای ایجاد یک شبکه گسترده بین بخش های مختلف زنجیره تولید مواد غذایی برای ثبت و اشتراک اطلاعات لازم بین بخش های تولیدی، فراوری، توزیع، نظارت و واکنش سریع با هدف جلوگیری از ایجاد خسارت های بزرگ ناشی از عدم ایمنی محصول عرضه شده به مصرف کننده باشد.
همچنین ثبت پیوسته و تغییرناپذیر اطلاعات در دفتر کل، ردیابی مخاطرات را آسان کرده و کمک می کند منابع آلوده از زنجیره خارج شده و جلوی خسارت های بیشتر، با سرعت گرفته شود.
برای مثال، در نظر میگیریم که یک زنجیره از دامداری تا قفسه برای یک محصول لبنی تعریف شده باشد. در این زنجیره، یکی از گره ها، که قاعدتا واحد تولیدی است، اطلاعاتی مبنی بر آلودگی شیر ارسالی یک دامداری به آنتی بیوتیک ها است.
در این شرایط، ثبت اطلاعات شیر در بلاکچین و اشتراک بین واحد ها، به طور لحظه ای از ورود شیر آلوده یه یک واحد دیگر جلوگیری میکند.
