گردآورنده: آزاده خیابانی، دکتری بیوتکنولوژی مواد غذایی
در صورت ابتلا به بیماری آرتریت، انتخاب رژیم غذایی مناسب نه تنها می تواند به بهبود علائم کمک کند، بلکه خطر عوارض را نیز تا حدودی کاهش می دهد، به سلامت کلی کمک می کند و کیفیت زندگی را نیز بهبود می بخشد. بیش از 100 نوع مختلف آرتریت وجود دارد، اما استئوآرتریت، آرتروز یا سائیدگی مفاصل (OA) شایع‌ترین نوع آن است. انواع دیگر عبارتند از آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی (RA)، آرتریت پسوریاتیک یا التهاب مفاصل (PsA) و نقرس. در همه موارد درجاتی از التهاب مشاهده می شود.
آنچه برای خوردن و نوشیدن انتخاب می شود در سلامت بدن و همچنین علائم آرتریت تأثیر گذار است. در این مقاله، برخی از مواد غذایی که در صورت ابتلا به آرتروز باید از آنها اجتناب شود، معرفی می گردند.
قندهای افزوده شده
همه افراد به ویژه افراد مبتلا به آرتریت از محدود کردن مصرف قند سود می برند. قندهای افزوده شده در آب نبات، نوشابه، بستنی و بسیاری از مواد غذایی دیگر از جمله سس باربیکیو، سس سالاد و سس کچاپ یافت می شود. در پژوهشی که شامل ۲۱۷ فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید بود، شرکت‌کنندگان خاطرنشان کردند که در بین ۲۰ غذا، نوشابه ها و دسرهای شیرین شده با شکر به احتمال زیاد علائم را بدتر می‌کنند.
محصولات فراوری شده و گوشت قرمز
بر اساس برخی از مطالعات مصرف گوشت قرمز و گوشت فراوری شده سبب التهاب و افزایش علائم آرتریت می شود. افرادی که این گونه مواد غذایی را بیشتر مصرف می کنند، دارای سطوح بالاتری از نشانگرهای التهاب شامل اینترلوکین-6 (IL-6)، پروتئین واکنشی C (CRP) و هموسیستئین می باشند. در پژوهش ذکر شده در مورد ۲۱۷ فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید، همچنین نشان داده شد که مصرف گوشت قرمز معمولاً علائم RA را بدتر می کند. بررسی ها نشان می دهد رژیم های گیاهی که گوشت قرمز و گوشت های فراوری شده را حذف می‌کنند، ممکن است علائم آرتریت را بهبود بخشد.
مواد غذایی حاوی گلوتن
گلوتن گروهی از پروتئین ها در گندم، جو، چاودار و سایر غلات است. برخی تحقیقات آن را با افزایش التهاب مرتبط می دانند و نشان می دهند که مصرف مواد غذایی بدون گلوتن علائم آرتریت را کاهش می دهد. افراد مبتلا به بیماری سلیاک نیز نسبت به سایر افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به RA هستند. برخی تحقیقات نشان داده اند که یک رژیم غذایی بدون گلوتن وگان ممکن است فعالیت بیماری را کاهش دهد و التهاب را بهبود بخشد.
غذاهای بسیار فراوری شده
مواد غذایی فوق فراوری شده مانند فست فود، غلات صبحانه و محصولات فراوری شده با غلات تصفیه شده، شکر افزوده شده، مواد نگهدارنده، فروکتوز و سایر مواد التهاب زا سبب افزایش علائم آرتریت می شوند. این مواد غذایی ممکن است خطر ابتلا به آرتریت را با کمک به التهاب و چاقی افزایش دهند.
روغن های گیاهی خاص
رژیم های غذایی سرشار از چربی های امگا 6 و مقدار کم چربی های امگا 3 ممکن است علائم زانو درد مربوط به استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید را افزایش دهند. این چربی ها برای سلامتی ضروری هستند، اما عدم تعادل ممکن است خطر التهاب را افزایش دهد. امگا 3 در ماهی های چرب، دانه های روغنی و سبزیجات سبز موجود است، در حالی که امگا 6 در مارگارین و روغن های گیاهی پخت و پز مانند ذرت و گلرنگ وجود دارد. روغن زیتون حاوی اسیدهای چرب امگا 6 کم می باشد. برای کمک به بهینه سازی نسبت امگا 6 به امگا 3، افزایش مصرف ماهی های چرب توصیه می شود.
مواد غذایی سرشار از نمک
کاهش مصرف نمک برای افراد مبتلا به آرتریت مفید می باشد. غذاهای سرشار از نمک عبارتند از میگو، سوپ آماده، پیتزا، برخی از پنیرها، گوشت های فراوری شده و بسیاری از اقلام فراوری شده دیگر. مطالعه بر روی موش ها در سال 2019 نشان داد آرتریت در موش هایی که رژیم غذایی پر نمک مصرف می کردند در مقایسه با آنهایی که رژیم غذایی حاوی نمک کمتری داشتند، شدیدتر بود. تحقیقات همچنین نشان داده است که مصرف زیاد سدیم ممکن است یک عامل خطر برای بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت التهابی در افراد باشد. زیرا نمک با تحریک فرایندهای ایمنی منجر به التهاب می شود.
مواد غذایی سرشار از AGE
محصولات گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) مولکول هایی هستند که از طریق واکنش بین قندها و پروتئین ها یا چربی ها ایجاد می شوند. آنها به طور طبیعی در مواد غذایی حیوانی نپخته وجود دارند و از طریق روش های پخت خاصی تشکیل می شوند. محصولات حاوی AGE، شامل غذاهای حیوانی پر پروتئین و پرچرب سرخ شده، سیب زمینی سرخ شده، پنیر آمریکایی، مارگارین و سس مایونز می باشند. هنگامی که AGE در مقادیر زیادی در بدن تجمع می یابد، استرس اکسیداتیو و التهاب رخ می دهد که سبب پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به آرتریت می شود.
برخی از نوشیدنی ها
نوشیدنی های الکلی و نوشیدنی های حاوی قند زیاد مانند نوشابه ها ممکن است خطر ابتلا به آرتریت را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.
