- گردآورنده : آزاده خیابانی، دکتری بیوتکنولوژی مواد غذایی
بتا گلوکان چیست؟
بتا گلوکان ها فیبرهایی محلول هستند که در دیواره سلولی باکتری ها، قارچ ها، مخمرها و برخی گیاهان یافت می شوند.
این فیبرها ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهند. بتا گلوکان ها ممکن است از جذب کلسترول غذا در بدن جلوگیری کنند. آنها همچنین ممکن است با تحریک سیستم ایمنی از طریق افزایش مواد شیمیایی، از عفونت جلوگیری نمایند.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به محصولاتی که حاوی حداقل 750 میلی گرم بتا گلوکان باشند اجازه می دهد که ادعای سلامتی بخش؛ مبنی بر کاهش خطر بیماری قلبی داشته باشند. بتا گلوکان ها بیشتر برای بیماری های قلبی و کلسترول بالا استفاده می شوند.
آنچه در این مقاله میخوانید :
مکانیسم عمل بتا گلوکان
- مانند سایر انواع فیبرهای محلول، بتا گلوکان حرکت غذا هنگام عبور از روده را کند می کند. بنابراین با افزایش مدت زمان هضم غذا در بدن سبب افزایش مدت زمان احساس سیری می گردد.
- بتا گلوکان همچنین سرعت جذب قند در جریان خون را کاهش می دهد که می تواند به تثبیت سطح قند خون و بهبود تنظیم قند خون کمک کند.
- علاوه بر این، این فیبر جذب کلسترول در دستگاه گوارش را کاهش می دهد و سبب بهبود سطح کلسترول خون می گردد.
منابع غذایی بتا گلوکان
بتا گلوکان به طور طبیعی در انواع گسترده ای از منابع غذایی یافت می شود. غلاتی مانند جو و جو دوسر حاوی بالاترین غلظت بتا گلوکان هستند، اگرچه در سایر مواد غذایی نیز یافت می شود.
منابع خوب بتا گلوکان عبارتند از:
- جو دوسر
- جو
- سورگوم
- چاودار
- ذرت
- گندم
- گندم دوروم
- برنج
- قارچ
- جلبک دریایی
- انواع خاصی از باکتری ها و قارچ ها، از جمله مخمر ساکارومایسس سرویزیه
فواید بتا گلوکان
افزایش سلامت قلب
بتا گلوکان باعث تقویت قلب می شود و از بروز بیماری های قلبی جلوگیری می کند. زیرا فیبر می تواند سطح کلسترول کل و کلسترول بد (LDL) خون، که هر دو از عوامل ایجاد بیماری قلبی هستند را کاهش دهد. بتا گلوکان همچنین سرشار از آنتی اکسیدان است، این ترکیبات می توانند به خنثی کردن رادیکال های آزاد مضر، جلوگیری از التهاب و محافظت در برابر بیماری های مزمن مانند بیماری قلبی کمک کنند.
تنظیم سطح قند خون
بتا گلوکان می تواند میزان قند خون را تنظیم کند. به این ترتیب که سطح قند خون ناشتا را کاهش داده و تنظیم طولانی مدت قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 را بهبود می بخشد. همچنین افزودن بتا گلوکان به وعده های غذایی حاوی کربوهیدرات ممکن است سطح قند خون و انسولین را بعد از مصرف غذا کاهش دهد. علاوه بر این، مصرف بیشتر فیبر غلات از جمله بتا گلوکان، می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد.
بهبود و تحریک سیستم ایمنی
اگرچه تحقیقات بیشتری در مورد انسان مورد نیاز است، برخی مطالعات نشان می دهد که بتا گلوکان می تواند برای سلامت سیستم ایمنی مفید باشد. بتا گلوکان می تواند به فعال کردن سلول های ایمنی و محافظت در برابر عفونت ها کمک کند. به طور خاص، بتا گلوکان فعالیت انواع خاصی از سلول های ایمنی از جمله ماکروفاژ ها، نوتروفیل ها و مونوسیت ها را افزایش می دهد. بر اساس مطالعات بتا گلوکان ممکن است سطوح چندین نشانگر مورد استفاده برای اندازه گیری التهاب را کاهش دهد، از جمله فاکتور نکروز تومور (TNF)، اینترلوکین-1 بتا (IL-1β) و اینترلوکین-6 (IL-6).
آیا باید مکمل بتا گلوکان مصرف کرد؟
بر اساس نظر سازمان غذا و داروی آمریکا، مصرف 3 گرم بتا گلوکان در روز می تواند به کاهش سطح کلسترول خون کمک کند. بنابراین اکثر مردم به راحتی می توانند با مصرف انواع مواد غذایی غنی از فیبر به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی کامل به این توصیه عمل کنند. با این حال، برخی از افراد برای افزایش مصرف بتا گلوکان مکمل ها را انتخاب می کنند. مکمل های بتا گلوکان ممکن است با برخی داروها، از جمله سرکوب کننده های سیستم ایمنی و داروهایی که برای درمان دیابت یا فشار خون بالا استفاده می شوند، تداخل داشته باشند. در نهایت، مصرف مکمل های فیبر، از جمله بتا گلوکان، می تواند باعث عوارض گوارشی مانند حالت تهوع، نفخ، یا اسهال در برخی افراد شود. برای مصرف مکمل ها باید با پزشک مشورت شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر به مقاله های (پری بیوتیک ها) و (غذاهای فراسودمند) مراجعه نمایید.
