کلاژن فراوان ترین پروتئین در بدن موجودات است و در ساخت تاندون ها، رباط ها و پوست مشارکت دارد. کلاژن با تامین آمینو اسید ها و کمک به مبارزه با فولیکول های آسیب دیده مو به بهبود و سلامت مو کمک می کند. همچنین ممکن است نازک شدن و خاکستری شدن را در مو کاهش دهد. در این مقاله بر شواهد تاثیر کلاژن در بهبود و تقویت مو پرداخته می شود.
کلاژن آمینو اسید های مورد نیاز در ساخت مو را فراهم می کند
در درجه اول مو از پروتئینی به نام کراتین تشکیل شده است. بدن از چندین آمینو اسید برای ساخت کراتین استفاده می کند که برخی از آنها را می توان در کلاژن یافت. بدن کلاژن و سایر پروتئین ها را به آمینو اسید ها تجزیه می کند که از آنها برای ساخت پروتئین ها و ترکیبات جدید استفاده می شود. ۱۱ آمینو اسید غیر ضروری وجود دارد که در بدن تولید می شود و ۹ آمینو اسید ضروری باید از طریق رژیم غذایی دریافت شوند. کلاژن اساساً از 3 آمینو اسید غیر ضروری پرولین، گلایسین و هیدروکسی پرولین تشکیل شده است. پرولین نیز جزء اصلی کراتین است. بنابراین، مصرف کلاژن غنی از پرولین بلوک های ساختمانی مورد نیاز بدن برای ایجاد مو را فراهم می کند.
کلاژن به مبارزه با آسیب فولیکول های مو کمک می کند
کلاژن می تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کند و با آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد مبارزه کند. رادیکال های آزاد ترکیباتی هستند که در نتیجه استرس، آلاینده های هوا، سیگار کشیدن، انتخاب نامناسب رژیم غذایی، الکل و سایر تاثیرات محیطی در بدن ایجاد می شوند و به سلول ها، پروتئین ها و DNA آسیب می رسانند. بر اساس مطالعات انجام شده رادیکال های آزاد ممکن است به فولیکول های مو نیز آسیب برسانند. از آنجایی که توانایی سیستم دفاعی بدن در برابر رادیکال های آزاد با افزایش سن کاهش می یابد، افراد مسن بیشتر در معرض آسیب های مو می باشند. برای مبارزه با رادیکال های آزاد و موهای سالم، بدن به آنتی اکسیدان نیاز دارد. چندین مطالعه نشان داده است کلاژن (به ویژه کلاژن استخراج شده از فلس ماهی) دارای فعالیت آنتی اکسیدانی قوی می باشد. با این حال، برای مشخص شدن پتانسیل آنتی اکسیدانی کلاژن در بدن به تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
کلاژن از نازک شدن مو در اثر افزایش سن جلوگیری می کند
کلاژن 70 درصد لایه درم پوست را تشکیل می دهد. درم لایه میانی پوست است که ریشه مو را در بر می گیرد. کلاژن به خاصیت ارتجاعی و استحکام لایه درم کمک می کند. با افزایش سن، بدن در تولید کلاژن و بازسازی سلول های درم کارایی کمتری پیدا می کند که ممکن است یکی از دلایل نازک شدن موها به مرور زمان باشد. بنابراین تامین کلاژن بدن به حفظ سلامت لایه درم و جلوگیری از نازک شدن مو کمک می کند. یک مطالعه هشت هفته ای روی 69 زن 35 تا 55 ساله نشان داد که مصرف روزانه مکمل های کلاژن به طور قابل توجهی قابلیت ارتجاعی پوست را در مقایسه با دارونما بهبود می بخشد. همچنین مطالعه 12 هفته ای دیگری روی بیش از 1000 بزرگسال نشان داد که مصرف روزانه مکمل کلاژن باعث بهبود میزان این پروتئین در پوست و کاهش علائم پیری پوست می شود. از آنجا که مو از طریق پوست رشد می کند، پتانسیل کلاژن برای مقابله با اثرات پیری پوست ممکن است به رشد بهتر مو و کاهش نازک شدن آن کمک کند. تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
کلاژن به کاهش روند خاکستری شدن مو کمک می کند
کلاژن به دلیل دارا بودن خواص آنتی اکسیدانی قادر به مبارزه با آسیب سلولی و کندی روند خاکستری شدن مو می باشد. سفیدی مو مرتبط با افزایش سن تا حد زیادی تحت تاثیر ژنتیک است، اما آسیب رادیکال های آزاد به سلول هایی که رنگدانه مو را تولید می کنند نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد. با افزایش سن، سلول های تولید کننده رنگدانه ملانین در مو به طور طبیعی شروع به از بین رفتن می کنند. با این حال، رادیکال های آزاد ناشی از رژیم غذایی نامناسب، استرس و آلاینده های محیطی می توانند به سلول های تولید کننده ملانین نیز آسیب برسانند. بدون آنتی اکسیدان کافی برای مبارزه با آسیب رادیکال های آزاد، ممکن است موها شروع به سفید شدن کنند. مطالعه انجام شده در این زمینه نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی فولیکول های موی خاکستری بسیار کمتر از فولیکول های مو حاوی رنگدانه طبیعی می باشد. از آنجایی که بر اساس مطالعات آزمایشگاهی کلاژن با رادیکال های آزاد مبارزه می کند، در تئوری ممکن است به جلوگیری از آسیب به سلول های تولید کننده رنگ مو کمک کند و در نتیجه سفیدی زودرس یا خاکستری شدن ناشی از افزایش سن را کاهش دهد.
کلاژن را می توان به راحتی از طریق مواد غذایی یا مکمل ها در رژیم غذایی دریافت نمود
از آنجایی که کلاژن بافت همبند در پستانداران را تشکیل می دهد در ماهیچه، پوست و استخوان مرغ، گاو، خوک و ماهی یافت می شود. عصاره تولید شده از استخوان حیوانات حاوی کلاژن و ژلاتین است. از این عصاره می توان به عنوان نوشیدنی و یا به عنوان پایه سوپ استفاده کرد. علاوه بر این، مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین C سبب افزایش تولید کلاژن طبیعی در بدن می گردد. پرتقال، فلفل دلمه ای، کلم بروکسل و توت فرنگی منابع عالی این ویتامین هستند. در نهایت، کلاژن را می توان به صورت قرص یا پودر مکمل مصرف نمود. بیشتر مکمل های کلاژن هیدرولیز شده هستند و قابلیت جذب راحت تری دارند. پودر کلاژن فاقد طعم و بو می باشد و می توان آن را به اسموتی ها، قهوه و سایر مایعات گرم یا سرد اضافه کرد. بر اساس مطالعات فعلی، مکمل های کلاژن برای اکثر افراد بی خطر می باشند. با این حال، برخی گزارش ها نشان می دهند که این مکمل ها ممکن است باعث احساس پس مزه و ناراحتی یا سوزش معده شوند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر به مقاله های مواد غذایی ضروری، کلاژن و کلاژن یا ژلاتین؟ مراجعه نمایید.